15- BỐN CHÂN LÝ

 

15- BỐN CHÂN LÝ

Trong Tứ Diệu Đế, bốn cái chơn lý của đạo Phật thì Diệt Đế là chơn lý của đạo Phật. Diệt Đế tức là trạng thái tâm bất động, thanh thản, an lạc, vô sự.

Chúng ta biết rất rõ ràng, khổ là con người ai cũng khổ, gọi là Khổ Đế. Nguyên nhân sinh ra đau khổ, mọi người ai cũng có lòng ham muốn, do dục ham muốn mà chúng ta khổ. Cái nguyên nhân sinh ra đau khổ đó là dục.

Còn Diệt Đế là cái trạng thái tâm bất động, thanh thản, an lạc, vô sự. Mấy con nghĩ tâm bất động, bất động nó không còn bị động một ác pháp nào tác động nó được gọi là bất động. Mà xác định thêm cho nó, nó bất động thì nó phải thanh thản, mà xác định nữa thì nó lại vô sự, nó không làm một việc gì cả. Cho nên gọi là chân lý tứ ba của đạo Phật.

Chân lý là một sự thật, một sự mà con người không tu theo Phật giáo, mà khi người ta khai ngộ, khi người ta giải thích mình sẽ hiểu rất rõ. Như nói chân lý thứ nhất là Khổ Đế.

Khổ là nói ai cũng khổ. Đau bệnh, nhức chỗ này đau chỗ kia là khổ. Giận hờn là khổ, thương ghét là khổ, điều đó trong các con không tu cũng biết, đó là đúng sự thật, không còn sai. Cho nên nói mà như thật chớ không thể nói sai được. Mà nguyên nhân sanh ra đau khổ là do lòng ham muốn, lòng dục của chúng ta.

Đúng vậy nếu con người không dục thì không còn khổ. Tại vì chúng ta còn ham muốn cho nên khổ, nguyên nhân sanh ra khổ mà. Rồi chúng ta thấy trạng thái giải thoát của đạo Phật cũng là một chân lý, một sự thật, thì bây giờ chúng ta chưa tu giải thoát nhưng chúng ta vẫn nhận ra được nó. Á! Phật tử ngồi lại lặng lẽ để xem coi "Tâm bất động, thanh thản, an lạc, vô sự" của mình trong một giây, năm giây, mười giây rồi một phút coi nó bất động không? Bất động. Có bất động, ai cũng có hết. Nhưng bây giờ bảo vệ và sống được với nó là một quá trình tu tập(38:23) .

Cho nên Đạo Đế là một cái chương trình để giáo dục đào tạo chúng ta tu tập. Tu tập. Cho nên từ Chánh Kiến, từ cái lớp Chánh Kiến cho đến Chánh Mạng là năm lớp này chúng ta phải học để triển khai cái tri kiến. Bởi vì ý làm chủ, ý tạo tác, ý dẫn đầu các pháp, mà ý không hiểu về Phật pháp thì làm sao giải thoát? Chúng ta hiểu những chuyện mà chúng ta hiểu, dù chúng ta hiện bây giờ cái sự hiểu biết chúng ta có cái trình độ kiến thức thì coi như tiến sĩ học. Thì những tiến sĩ học mà không chịu tu, hay hoặc là những người có cấp bằng tiến sĩ Phật học, hiểu thông suốt giáo lý của Phật, nhưng không chịu áp dụng tu thì dù cái hiểu đó cũng không giải thoát được.

Cho nên hôm nay chúng ta học từ lớp Chánh Kiến cho đến Chánh Mạng, năm lớp đó chúng ta học để triển khai tri kiến hiểu biết về Phật pháp. Khi hiểu biết về Phật pháp rồi thì người ta dạy cách thức để mình áp dụng những sự hiểu biết. Đó là sự tu tập qua tri kiến giải thoát. Hằng ngày chúng ta ngồi đây với tri kiến giải thoát, có ác pháp nào tác động vào đều chúng ta biết. Biết dừng lại và diệt chúng, làm cho tâm chúng ta "Bất động, thanh thản, an lạc, vô sự". Cho nên khi mà từ lớp Chánh Kiến đến Chánh Mạng chúng ta đã học thông suốt thì bước qua lớp Chánh Tinh Tấn. Chánh Tinh Tấn tức là Tứ Chánh Cần, nghĩa là hàng ngày dùng năm cái lớp đầu tiên của tri kiến đó mà ngồi ngăn ác diệt ác bằng cái lớp Chánh Tinh Tấn.

Sau khi lớp Chánh Tinh Tấn đã dẹp sạch hết rồi, Tâm bất động, thanh thản, an lạc, vô sự, thì lúc bấy giờ chúng ta sẽ bước chân vào lớp Chánh Niệm. Lớp Chánh Niệm là lớp thứ bảy của Bát Chánh Đạo. Cho nên chúng ta bước vào Chánh Niệm là chúng ta tu Tứ Niệm Xứ. Chứ bây giờ tâm chúng ta "Bất động, thanh thản, an lạc, vô sự" nó ở đâu? Thầy nói cái đường lối của đạo Phật mấy con thấy rất rõ. Từ lớp Chánh Kiến cho đến Chánh Mạng là lớp học để triển khai tri kiến. Cho đến lớp Chánh Tinh Tấn là lớp để ngăn ác diệt ác, sanh thiện tăng trưởng thiện. Dùng cái hiểu biết của tri kiến giải thoát đó mà ngăn mà diệt ác pháp làm cho tâm chúng ta bất động, cho đến khi tâm chúng ta hiện tiền bất động từ một giờ đến hai giờ, từ một ngày đến hai ngày thì chúng ta chuyển mình qua Tứ Niệm Xứ, tức là lớp Chánh Niệm(41:17) .

Khi lúc bấy giờ tâm bất động, thanh thản, an lạc, vô sự chúng ta biết nó ở đâu không? Chớ đâu phải ở khơi khơi. Nó ở trên thân của nó, cho nên nó bất động, thanh thản, an lạc, vô sự là nó thấy hơi thở. Mà nếu nó gom chỉ còn duy nhất hơi thở là nó dùng hơi thở ức chế ý thức là nó sai. Nó không đi sâu được nữa mà nó lọt trong thế giới tưởng, không tưởng.